W dniu 12 października 2023 w Izbie Tkactwa Dwuosnowowego w Janowie miała miejsce uroczystość podsumowania XXXI Konkursu na tkaninę dwuosnowową oraz otwarcie wystawy pokonkursowej.
Janów to niewątpliwie stolica polskiej tkaniny dwuosnowowej – jedyne miejsce w kraju gdzie nieprzerwanie od połowy XIX wieku kultywowane są tradycje tkactwa dwuosnowowego. W Janowie organizowany jest najstarszy etnograficzny konkurs na Podlasiu – konkurs na tkaninę dwuosnowową, którego głównym celem jest zachowanie i promocja tradycji tkackich ośrodka janowskiego oraz okolicznych miejscowości, a także tworzenie warunków do rozwoju aktywności twórczej, upowszechnianie wartości artystycznych tkaniny dwuosnowowej, edukacja kulturalna, promocja sztuki i rękodzieła ludowego jako lokalnego dziedzictwa kulturowego.
Organizatorem konkursu od 1993 roku jest Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Turystyki w Janowie, a w tym roku odbyła się jego XXXI edycja.
Konkurs do niedawna obejmował swym zasięgiem teren Polski północno-wschodniej, czyli obszar, na którym tkactwo dwuosnowowe było znane od wieków. Obecnie zaproszenie do udziału w wydarzeniu kierujemy do tkaczek i tkaczy z terenu całej Polski.
Do konkursu można zgłaszać tkaniny wykonane zgodnie z tradycją, czyli z przędzy wełnianej, na ręcznych krosnach , unikatową techniką dwuosnowową, wykonane w tradycyjnych wymiarach i zgodne z ogłoszonym tematem, który w 2023 brzmi: „Mój wymarzony niewytkany dywan” z zastrzeżeniem, że praca konkursowa powinna nawiązywać do tradycji janowskiej tkaniny dwuosnowowej .
Oceny prac w dniu 12.10.2023 r. dokonała komisja w składzie :
Wojciech Kowalczuk – Kierownik Działu Etnografii Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej w Wasilkowie – przewodniczący
Aleksandra Pluta – etnograf – Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej w Wasilkowie – członek
Krystyna Kunicka – plastyk – Podlaski Instytut Kultury w Białymstoku – członek
Justyna Grabowicz – Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury, Sportu i Turystyki w Janowie -komisarz konkursu
Ocenie podlegały kompozycja tkanin i walory kolorystyczne , zgodność z tematem konkursu, wartość artystyczna oraz jakość wykonania
Komisja Konkursowa zapoznała się z 17 tkaninami zgłoszonymi do konkursu przez 14 osób i zakwalifikowała wszystkie prace jako zgodne z kryteriami określonymi w regulaminie.
Po przeprowadzonej ocenie, przyznano następujące nagrody:
I nagroda : Eugeniusz Markiewicz ( Mrągowo) „Przyszła koza do Janowa” i „Drzewo życia”
Małgorzata Pepłowska (Ruchna k. Węgrowa) „Targ przed farą w Węgrowie”
Romualda Puzanowska (Marchelówka gm. Janów) „Drzewo życia”
II nagroda : Ludgarda Sieńko (Janów) „Osiedle pod lasem” i „Życie w przyrodzie”
Alicja Kochanowska (Janów) „Moje wymarzone miejsce do życia” i „Las”
Iwona Herbuś – Iwaniuk ( Czarna Białostocka) „Kwiat paparoci”
III nagroda : Teresa Pryzmont (Wasilówka gm. Janów) „Spełnione marzenie”
Danuta Radulska (Wasilówka gm. Janów) „Noc Świętojańska”
Franciszek Kania (Zakopane) „Góralska Derka”
Wyróżnienia:
Helena Gołko (Trofimówka gm. Janów) „Cztery pory roku”
Jadwiga Możejko (Makowlany gm. Sidra) „Winobranie”
Helena Pryzmont (Wasilówka gm. Janów) „W zielonym gaju”
Karolina Radulska (Popiołówka gm. Korycin) „Aby móc marzyć”
Karina Zaborowska ( Podkamionka gm. Sokółka) „Kwiaty nocą”
Komisja konkursowa z satysfakcją stwierdziła wysoki poziom prac zgłoszonych do konkursu. Tegoroczny temat pozwolił na nowatorskie spojrzenie na kompozycję tkanin oraz wprowadzenie nowych motywów i ornamentów. Z zadowoleniem podkreśla udział młodych stażem twórców tkaniny dwuosnowowej oraz fakt , że z roku na rok, utrzymuje się duże zainteresowanie udziałem w konkursie . Pozwala to stwierdzić, że dotychczasowa praca na rzecz upowszechniania tkaniny dwuosnowowej oraz podtrzymania tradycji tkackich przynosi założone efekty.
Komisja dziękuje organizatorom za sprawne przygotowanie i przeprowadzenie konkursu oraz stwierdza konieczność jego kontynuacji w przyszłym roku.
Wszystkim uczestnikom serdecznie gratulujemy!
Zapraszamy do odwiedzenia Izby Tkactwa Dwuosnowowego w Janowie, gdzie wystawę pokonkursową można oglądać do końca listopada 2023 roku.
